Србија не треба да ја признае независноста на Косово или да се согласи со негов прием во ОН, е доминантната порака и на претставниците на владејачката коалиција и на опозицијата по дводневната расправа за Косово, која заврши доцна синоќа .
На дневен ред на вонредната седница, Собранието го имаше Извештајот за преговарачкиот процес меѓу Белград и Приштина од 1 септември 2022 до 15 јануари 2023 година, во кој беше посочено дека приштинската страна сноси единствена одговорност за ескалацијата на кризата во тој период и систематската дискриминација на Србите во Косово.
За усвојување на извештајот гласаа 154 пратеници, 23 беа против, а девет не гласаа. Во парламентот беа присутни 186 од вкупно 250 пратеници.
На дискусијата двата дена учествуваше и претседателот Александар Вучиќ кој беше поканет од Владата, а се очекуваше по средбата со дипломатската група САД-ЕУ да ги запознае претставниците со француско-германскиот план за Косово.
Вучиќ инсистираше на тоа дека се работи за неформален документ, „нон пејпер“ и дека не треба да се објавува „бидејќи тоа е правило во дипломатијата“, но на опозицијата ѝ понуди во понеделник во неговиот кабинет да им го покаже планот што го поддржаа САД и Е У.
Седницата ја одбележаа бројни контроверзии, меѓусебни обвинувања на претседателот на државата и претставниците на десничарските партии, а во четвртокот беше избегната физичка пресметка кога во салата настана хаос со претставници на опозициските десничарски партии кои се тепаа со владејачките прогресивци, што претседателот на парламентот Владимир Орлиќ (СНС) го оцени како „личен обид“ на шефот на државата.
Видно изнервиран од однесувањето, пораките и обвинувањата на опозицијата, Вучиќ често со повишен тон им се обраќаше на претставниците на опозицијата нарекувајќи ги хулигани, криминалци, дивјаци, крадци, кукавици, а од друга страна го обвинуваа за „предавство на Косово“.
„Никогаш нема да го признаам Косово и не сум за Косово во ОН“, возврати Вучиќ, повторувајќи ја таа реченица три пати по ред.
Доколку се исклучат честите расправии и меѓусебните обвинувања со опозицијата, суштинската порака на Вучиќ е дека како претседател на државата нема да ја признае независноста на Косово ниту приемот во ОН и дека „предавање и капитулација не се опции“.
Откако во 10 точки ја среди политиката на Србија кон Косово за следниот период, Вучиќ на прво место ја стави целта „зачувување на мирот и стабилноста речиси со сите средства и по секоја цена“.
Патот до таа цел ќе биде воздржаност и избегнување на сите провокации, „освен ако не се загрозени имотот и животот на луѓето како во 2004 година“, повикувајќи се на т.н. „Мартовски погром“ кога на 17 март во нападите на албанските екстремисти беа убиени 28 лица, околу 900 беа претепани или повредени, а од Косово беа протерани околу 4.000 Срби и неалбанци и 19 културни споменици од прва категорија и 16 православни цркви беа уништени и оштетени.
Втората точка е инсистирањето на формирање Заедница на српски општини, која Белград ја гледа како почетна точка за натамошно нормализирање на односите со Приштина, а нивното формирање е поддржано од САД и ЕУ. Од друга страна, косовскиот премиер Албин Курти истиот ден изјави дека Приштина има шест услови за ова здружение, од кои најважен е да се формира дури по меѓусебното признавање.
Под точка три Вучиќ подразбира безбедност за сите Срби на Косово, а таа точка е заедничка и за претходните две.
Инвестирањето во подобар живот на Србите на Косово е точката четврта, заедно со која Вучиќ ги спомна буџетските инвестиции и инвестицијата од околу 900 милиони евра.
Во точката пет се истакнува подготвеноста на Србија да „разговара и преговара дури и за најлошите документи“, бидејќи „нема право да ги повторува искуствата од минатото“.
Зачувувањето на виталните државни и национални интереси е точка шест, што подразбира дека Србија ќе ја зачува и штити воената неутралност, а во исто време ќе ја развива и зајакнува својата армија и ќе ги носи сите одлуки независно, без мешање од исток и запад.
Во точката седум, Вучиќ го истакна „виталниот интерес на Србија да остане на европскиот пат“, велејќи дека сега не помалку од 43 отсто од луѓето не се за опстојување на европската интеграција, но дека „европскиот пат значи многу за Србија – вклучително и инвестиции и економска соработка“.
Точката осум подразбира понатамошни напори за економски раст на Србија, развој на здравството, енергетскиот сектор, производството на храна и зајакнувањето на армијата.
Продолжението на разговорот е деветта точка бидејќи, според Вучиќ, во спротивно „би биле целосно изолирани и никој не би разговарал со нас“. Не можете сами да функционирате“, рече Вучиќ.
Под точка 10 ја спомена програмата „Србија 2025“. што меѓу другото подразбира и зајакнување на демографската слика и зголемување на просечните плати на илјада евра.